دولت و توسعه تهران 1320-1304

author

  • دکتر محسن حبیبی
Abstract:

سالهای آخرین قرن نوزدهم تماشاگرتجاوز‘ بازرگانان‘ وام دهندگان و مؤسسات تجاری متعددی بود که از کشورهای بیگانه به ایران آمده و درهمه جا درشهرهای ایران نفوذ کرده بودند. این عوامل باپیروی از طرحی استعمار گرانه موفق شدند تا سریعا ارتباطی نزدیک با قدرت پدر سالار حاکم بر ایران برقرار کنند. استعمارگزان با دامن زدن به تقابل بین قدرت دولتی و خواستهای ملی توانستند به سادگی درروابط اجتماعی – اقتصادی کشور نفوذ نمایند. به همین سبب است که انقلاب مشروطه که از انقلابهای بورژواری اروپا ای و به خصوص انقلاب فرانسه الهام می گرفت به سرعت رخساره عوض کرده و با چنین دست اندازی از میان رفت بخشی از "بورژوازی" تولید یافته در پی انقلاب مشروطه خودبسان واسطه اصلی سرمایه های خارجی وارد عمل می شود. بی آنکه این سرمایه ها را نیازی باشد تا اقدامی نظامی بعمل آورند. سرمایه گذاریهای بیگانه با مدد گرفتن از عاملین خود در ایران و با حمایت همدستان بومی خود‘ زمینه ای را بی پی ریختند که اجرای آن جز از طریق دخالتی فرهنگی میسر نبود‘ مداخله ای که تحت عنوان "تجدد گرای" چهره می پوشاند. چنین حرکتی و به خصوص دگرگونیهای جهانی سالهای آخر قرن نوزدهم و آغاز قرن بیستم دلایلی هستند که استبداد رضا خانی را در فردای جنگ جهانی اول وانقلاب شوروی شکل می بخشد. وظیفه دولت جدید در نوسازی کشور به هر قیمتی است . شکی نیست که ‘ چنین"نوگرایی" به معنای دگرگونی واقعی شرایط زندگی و روابط اجتماعی – اقتصادی حاکم نیست. این "نوسازی" بیشتر تغییر فضا ای ترکیب شهری را پی می گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نهادها و شیوه‌های خط مشی‌گذاری عشایری در دولت پهلوی اول (1320-1304 هـ .ش)

در این پژوهش تلاش شده است تا نوع وجایگاه نهادهای سیاستگذار برای ایلات وعشایردر دوره پهلوی اول توصیف وتحلیل شود. بر پایه قانون اساسی ایران، در ساختار حقوقی قدرت سه نهاد سلطنت، مجلس شورای ملی و هیأت وزرا از حق قانونی برای سیاستگذاری، از جمله برای ایلات و عشایر برخوردار بودند، اما در ساختار حقیقی قدرت، شان رسمی پادشاه در تصمیم گیری، مؤلفه‌های فردی رضاشاه، باور داشت‌های منفی او در باره بازدارندگی ج...

full text

مدارس ‌نوین و آموزش دختران در مناطق‌کردنشن(1304- 1320)

 شاید بارزترین تمایز عینیِ مدارس ‌نوین با مکاتب ‌قدیم باز شدن پای دختران به آموزش بود. آموزش دختران در نظام‌ سنتی، در خانه و محدود به برخی از خانواده‌های خاص بود. در این شیوه زنان باسواد و عالم فقط در خانة خواص امکان پرورش می‌یافتند. با ایجاد و گسترش مدارس ‌نوین، محدودیتی برای این امر وجود نداشت و دست‌کم به صورت نظری، راه علم‌آموزی به روی آن‌ها باز شد. قبل از تأسیس سلسلة پهلوی توسعه و گسترش ...

full text

اوضاع اقتصادی بندرعباس در دورة پهلوی اول 1320-1304

از دوره شاه عباس صفوی بندرعباس به عنوان برترین بندر تجاری ایران در سواحل خلیج فارس شناخته می‌شد. این برتری تا انتهای دوره صفویه برقرار بود؛؛ ولی پس از آن بندرعباس هرگز رونق سابق را نیافت. این بندر در دوره قاجار به عنوان بندر مجاور بندر بوشهر که مهم‌ترین بندر تجاری ایران در دوره قاجار محسوب می‌شد،  فعالیت می‌کرد؛؛ ولی در دوره پهلوی اول که به سبب رشد بندر خرمشهر بندر بوشهر از رونق افتاد، وضعیت اق...

full text

Dev117630 1299..1304

The eggshell serves as a depository for proteins that play an important role in early embryonic development. In particular, the Drosophila eggshell is responsible for transferring asymmetries from the egg chamber to specify the regions at both ends of the embryo through the uneven activation of the Torso (Tor) receptor in its membrane. This process relies on the restricted expression of the gen...

full text

ایران و دولت توسعه‌گرا - (1357-1320)

پیشینه تامل درباره توسعه و نقش دولت در آن، به طور معمول، به دوره قاجاریه و آشنایی جدی ایرانیان با دنیای جدید برگردانده می‌شود. با این حال، این موضوع همچنان زنده و دغدغه متفکران و دولتمردان ایرانی است و امروزه میراث پرباری از نکته‌سنجی‌های نظری و اقدامات انجام شده در این زمینه در اختیار قرار دارد. در مقاله حاضر تلاش بر آن بوده است که با مبنا قرار دادن نظریه دولت دموکراتیک توسعه‌گرا، برنامه‌ها و ...

full text

بررسی مقایسه ای دولت مطلقه در اروپا و ایران در عصر رضا شاه (1320-1304)

در سال های اولیه قرن شانزدهم نوعی از دولت به سرعت در اروپا متداول شد که به دولت مطلقه معروف شد. این نوع از دولت سپس به مناطق خارج از مرزهای اروپا صادر شد. دولت مطلقه در ایران عصر رضا شاه نمونه ای از این نوع دولت است. دولت مطلقه مبانی نظری خود را از نظریه حاکمیت توماس هابز و ژان بدن می گیرد. در این رساله ما به بیان و شرح تشابهات دولت مطلقه در اروپا و ایران عصر رضا شاه از نقطه نظر ضرورت ها (عوامل...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 15

pages  -

publication date 1990-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023